Wspinaczka to sport, który skutecznie potrafi podnieść poziom adrenaliny w naszym organizmie. Uprawianie go wymaga nieco odwagi, ale potrafi też dostarczyć wrażeń, których nie osiągniemy w żadnym innym sporcie. Choć wspinanie posiada pewien element ryzyka, można powiedzieć, że staje się coraz bardziej bezpieczniejsze.
Dzieje się tak za sprawą ciągłego ulepszania sprzętu wspinaczkowego i dostosowania go do potrzeb wspinaczy. Podstawę stanowi tu oczywiście uprząż wspinaczkowa. Jeśli dopiero rozpoczynamy przygodę z tą aktywnością, wybór uprzęży może wydać nam się skomplikowany. Z biegiem czasu zyskamy jednak doświadczenie, które pozwoli nam określić, czego potrzebujemy, a tym samym lepiej dopasować sprzęt do naszych oczekiwań.
Rodzaje uprzęży wspinaczkowych ze względu na budowę
Na początek wypadałoby poznać jednak wszystkie typy uprzęży, jakie obecnie możemy dostać w sklepach. Uprzęże wspinaczkowe możemy podzielić według różnych kryteriów. Najczęstsze różnice wynikają jednak z budowy oraz zastosowanie konkretnego modelu.
Uprząż biodrowa
Bez wątpienia najbardziej znany typ uprzęży. Używa się jej praktycznie wszędzie. Model ten sprawdzi się zarówno podczas wspinaczki na sztucznej ściance, jak i po prawdziwych skałach. Składa się z pasa biodrowego oraz nogawek. Uprzęże biodrowe można zakupić w dwóch wersjach: regulowanej i nie posiadającej regulacji.Regulowane uprzęże to artykuły powszechnie używane na ściankach wspinaczkowych. Wynika to z faktu, że często w takich miejscach korzystamy z wypożyczonego sprzętu. Możliwość regulacji pozwala na dopasowanie uprzęży do budowy ciała różnych osób. Z tego względu rozwiązanie to jest dużo bardziej korzystne. Uprząż z regulacją warto natomiast kupić samemu, jeśli wiemy, że przyjdzie nam wspinać się w różnych warunkach. Chodzi tutaj głównie o okres zimowy. W zimie bowiem nasz ubiór jest zdecydowanie grubszy, a regulacja pozwoli nam dopasować uprząż do naszego aktualnego zapotrzebowania. Dzięki temu, taki model sprzętu służy nam przez cały rok.
Jeśli jednak planujemy wspinaczkę tylko po sztucznej ściance lub wizytę na skałkach w sezonie letnim, nasz wybór powinien paść na uprząż nieregulowaną. Od tego sprzętu powinni również zaczynać początkujący wspinacze. Uprzęże takie zazwyczaj posiadają kilka rozmiarów, które ułatwią nam dopasowanie ich do kształtu naszego ciała. Prawidłowo dobrana uprząż musi trzymać się stabilnie w pasie oraz na udach. Nie może być ani za ciasna, ani za luźna. Sprzęt taki powinniśmy przymierzać, mając na sobie ubrania, w których zamierzamy się wspinać. Dobrą stroną tego typu uprzęży jest niższa waga. Spowodowana jest ona brakiem klamer oraz innych elementów regulacyjnych. Uprząż nieregulowana posiada za to dużo lepszą wentylację i zajmuje mniej miejsca po złożeniu. Cenowo jest także sporo tańsza.
Uprząż pełna
Jak możemy wnioskować po nazwie, koncentruje się ona wokół całego ciała. Jej głównym zastosowaniem jest wspinaczka wysokogórska oraz zimowa. W tego typu uprzężach miejsce wiązania liny położone jest dużo wyżej. W przypadku odpadnięcia od ścianki, osoba wspinająca się mogłaby bowiem obrócić się głową w dół. Punkt ten zabezpiecza właśnie przed taką sytuacją. Obecnie jednak odchodzi się od tego modelu. Wspinacze uważają bowiem, że nie jest on zbytnio komfortowy. Najczęściej zastępują go zatem uprzężą biodrową oraz piersiową.Uprząż piersiowa
Nazywana bywa także uprzężą górną. Samodzielnie nie pełni raczej żadnej funkcji. Sprawdza się dopiero w połączeniu z uprzężą biodrową. Razem z nią tworzy opisaną wyżej uprząż pełną. System ten jest o wiele bardziej funkcjonalny. W każdej chwili oba te typy uprzęży można od siebie swobodnie rozdzielić i polegać tylko na uprzęży biodrowej.Podział uprzęży ze względu na zastosowanie
Uprząż sportowa
Przeznaczona jest głównie do wspinaczki po skałach lub po sztucznych ściankach. Takie trasy są zazwyczaj zdecydowanie krótsze. Najczęściej pokonuje się je w cieplejsze dni, mając na sobie cieńsze ubrania. Ze względu na to, że wspinanie odbywa się bardzo szybko, czas przebywania w uprzęży jest dużo krótszy. Model ten ma zatem dużo mniejsze pasy biodrowe i zdecydowanie mniej szpejarek. Jej budowa jest bardzo prosta, nie posiada żadnych dodatkowych elementów. Dzięki temu waga uprzęży jest też dużo niższa.Uprząż górska
Charakteryzuje się bardziej rozbudowaną konstrukcją. Uprzęży takiej najczęściej używamy do wspinaczki wysokogórskiej. Jak wiadomo, warunki w górach bywają bardzo różne. Uprząż posiada zatem dużo szersze pasy udowe oraz szeroki pas biodrowy. Ponadto, mają one także regulacje. Umożliwia ona dopasowanie uprzęży do naszego aktualnego ubrania. Wszystkie pasy zazwyczaj są też wyłożone miękką tkaniną. Wynika to z faktu, że wspinaczka górska często rozciąga się w czasie. Uprząż musi być zatem komfortowa i posiadać dużo szpejarek, umożliwiających przyczepienie sprzętu.Uprzaż przemysłowa
Ten typ najczęściej wykorzystuje się do pracy na wysokościach. Uprząż pełni tutaj głównie rolę asekuracyjną. Posiada bardzo szeroki bas biodrowy oraz szerokie nogawki. Czasami przyjmuje postać jedynie uprzęży biodrowej. Zazwyczaj jest jednak stworzona na podobieństwo uprzęży pełnej.
Wyróżnić można również specjalne uprzęże dla dzieci. W przypadku dzieciaków do jedenastego roku życia, zaleca się kupno uprzęży pełnej. Jest ona o wiele bezpieczniejsza. Ze względu na to, że w tym wieku mięśnie ciała nie są jeszcze aż tak mocno wykształcone, dziecko czuje się w niej bardziej stabilnie. W przypadku starszych dzieci, mamy do wyboru uprzęże w kategorii junior.
W sklepie
Skoro znamy już podstawowe rodzaje uprzęży i wiemy, czego się spodziewać podczas wizyty w sklepie, nadszedł czas, abyśmy dowiedzieli się, która z nich będzie odpowiednia dla nas.
- Zaczynamy od określenia, jaki typ wspinaczki chcemy uprawiać. Jeżeli dopiero uczymy się tej aktywności i trenujemy tylko na sztucznych ściankach, wystarczy nam biodrowa uprząż sportowa bez regulacji. Sprawdzi się ona także podczas letniego chodzenia po skałkach. Bardziej doświadczeni wspinacze, którzy decydują się również na wyjścia zimowe, powinni natomiast zdecydować się na regulowaną uprząż górską.
- Następnym krokiem w zakupie naszego upragnionego sprzętu, jest wybór producenta. Chociaż modele uprzęży są z reguły bardzo podobne, pomiędzy poszczególnymi firmami mogą występować drobne różnice. Najczęściej dotyczą one rodzajów klamry czy wykończenia pasów. Najważniejsza powinna dla nas być wygoda. Dlatego dla porównania należy przymierzyć kilka modeli i ocenić, w którym z nich czujemy się najbardziej komfortowo.
- Jeśli chodzi o klamry, również występują one w różnych wersjach. W uprzężach znajdziemy klamry zwykłe. Są one jednak mało praktyczne. Aby dopasować uprząż, trzeba kawałek po kawałku przeciskać przez nie paski. Czasami zajmuje to sporo czasu. Klamry takie są również dużo cięższe. Zupełnym przeciwieństwem są natomiast klamry szybkie. Ich zapięcie oraz wypięcie wymaga jedynie jednego ruchu ręki. Klamry te są jednak dużo lżejsze, przez co zdecydowanie wzrasta cena takiej uprzęży.
- Ostatnim elementem, na który należy zwrócić uwagę jest rozmiar. W przypadku uprzęży nieregulowanych, wszystkie pasy muszą ściśle przylegać do naszego ciała. Nie mogą nas jednak uwierać. Za ciasna uprząż krepuje ruchy i sprawia ból. Zbyt luźna natomiast zagraża naszemu bezpieczeństwu. Istnieje bowiem ryzyko, że z niej wypadniemy. Natomiast w przypadku uprzęży z regulacją, należy najpierw wyregulować pas biodrowy, a następnie pasy udowe. Zazwyczaj uprzęże mają też rozmiary podobne jak w ubraniach.
Powyższe wskazówki pozwolą nam wybrać uprząż adekwatną do naszych potrzeb. Tak jak jednak wspomnieliśmy na początku, we wspinaczce najważniejsze jest doświadczenie. Dopiero po jego nabyciu, będziemy mogli ocenić, jaki typ uprzęży jest najwłaściwszy dla naszego dalszego rozwoju w tej dziedzinie.
Bądź pierwszy, który skomentuje poradnik.